Zwart en bruin

 In mijn boek over Kleur gaat het tweede hoofdstuk over zwart en bruin. Aangezien ik mij heb voorgenomen de volgorde van het boek aan te houden bij deze draad over kleur, zijn nu twee niet-favorieten aan de beurt: zwart en bruin. Ik vind het geen fijne kleuren om mee te werken in textiele werken, weinig bruine lapjes in mijn collectie en zwart zal ik zeker links laten liggen. In mijn kledingkast heeft lange tijd één zwarte outfit gehangen en die droeg ik alleen met kooruitvoeringen: verplichte kost.

Anderen zag ik wel zwart gebruiken en dragen en kon dat best waarderen, maar voor mijzelf? Dat was en is nog steeds een uitdaging. Een tijdje heb ik veel zwart en grijs gedragen: heel praktisch en zakelijk, maar nu ga ik toch echt weer voor wat meer kleur in mijn garderobe. En bruin? Dat kan in combinatie met fellere kleuren zeker wel.

Als ik in mijn huis kijk is er natuurlijk wel zwart te bekennen: een tiener met veel zwarte kleding, alhoewel er ook wel wat felle shirts in zijn kast te vinden zijn en daarnaast zijn veel apparaten zwart: de beeldschermen, mijn laptop, toetsenbord en muis...Die zijn echter niet fotogeniek, dus nog maar even verder gezocht naar wat garens en lapjes. Mijn grenzen of het gebied van kleurgebruik zoek ik ook vaak op. Zo maakte ik een hartjesquilt met als ondergrond zwart (met een heel klein beetje rood) en combineer ik de bruinen die ik heb met andere resten in de Splendid Sampler.

Bij het lezen over zwart kwam ik natuurlijk mooie verhalen tegen en het ging vooral over de kostbare stof grafiet, dat gebruikt wordt voor het fabriceren van potloden (en begint daar vaak niet elk ontwerp). Mijnwerkers werden na een werkdag gefouilleerd of ze geen grafiet op hun lijf verborgen hadden en de vindplaats in Engeland werd goed geheimgehouden. Later vond een Fransman een goede groeve in Bogotol vlakbij de Chinese grens en de potloden met dit grafiet werden dan ook de Chinese potloden genoemd. De Amerikanen verfden hun massaal geproduceerde potloden met grafiet uit deze groeve heldergeel als symbool voor de romantiek van de Oriënt, het geel van de keizer en aanwijzing voor de vindplaats. Veel van onze gewone potloden zijn nog steeds geel.

In onze westerse cultuur staat zwart voor de dood, maar ook voor ernst. In Venetië werd in de 16e eeuw een wet uitgevaardigd dat alle gondels zwart geschilderd moesten worden: de overheid vond de bevolking te frivool worden. We zien het dragen van zwart terug in religie en in de klederdrachten. In de rouw werd kleur vervangen door zwart.

Echter heeft het dragen van zwart ook iets feestelijks gekregen: sinds de laatste kwart van de 20e eeuw wordt het veel gedragen met kerst. Het staat ook voor rijkdom (denk aan de dure maatkostuums en auto's). We zullen het dan ook verder maar niet hebben over de zwarte bladzijden van onze geschiedenis of een zwarte dag. We houden het bij de codes groen, geel en oranje, die gelden voor reisadviezen (te veel wind, te veel besmettingen, te warm, te koud).

En Bruin? bruin bestaat altijd uit de drie primaire kleuren: rood, geel en blauw. En is er daardoor in heel veel tinten, zeker als je het ook nog mengt met wat zwart of wit. Iets met niet kunnen kiezen? Keuzestress misschien? Heel veel mensen zijn blij met bruine lapjes, draadjes en dergelijke. Een veilige keuze. Ik sla deze sector meestal over, ben toch meer van de regenboog. Maar zonder het bruin van de aarde en het grijs van de lucht zou de regenboog niet zichtbaar zijn.

Wat meer kleur zou van mij wel mogen. Heb je wel eens naar de mensen op het perron gekeken of een stadion vol voetbalsupporters? De gekleurde jassen zijn op één hand te tellen, iedereen draagt zwart! Ik houd het bij kleur, zeker in de keuze voor mijn shawls, de ene keer wat meer dan de andere en zelfs met zwart.

En bruin? Dat vind ik dan wel weer heel fijn om mee te schrijven. Ik heb diverse pennen gevuld met bruine inkt met mooie namen als: Terre de feu, Gingerbread, Café des Îles, Lie de Thé en Winter spice.

Groet,

Françoise